Sevgili Gençler,
Uzun bir çalışma dönemi sonrasında girdiğiniz sınavın sonuçlarını heyecanla belki de biraz kaygıyla beklediğinizi tahmin edebiliyorum. Farklı duygular içinde olduğunuz bu dönem sakin kalmanız, kendinize elinizden geleni yaptığınızı hatırlatmanız ve elbette önemli bir süreç olan tercih sürecinde akılcı davranmanız önemli. Evet tercih süreci için “önemli” sıfatını kullandım. Bu sıfatı kullanırken bu kelimenin geniş kapsama alanını sizler de tahmin edebiliyorsunuzdur diye düşünüyorum. Önemli, çünkü sizleri yetişkinliğe ulaştıracak adımları yani meslek seçimlerinizi ve kariyer hayallerinizi belirliyor. Yıllardır tartışıldığı gibi içinde bulunduğumuz sistemsel sıralama sistemi bizleri de meslek seçimlerimizi yaparken şu an yetişkin kimliklerimizle anlamlandıramadığımız seçimler yapmaya itti. Olması gerekenleri yaptık ve belki de çoğumuz etrafımızdakilerin özellikle ailelerimizin doğrularına uyduk. Ancak artık zaman hızla akıyor ve şu an tercih döneminde olan sizler temsil ettiğiniz kuşak nedeniyle hayatı daha farklı yorumluyor ve buna bağlı olarak da beklentilerinizi farklı şekilde belirliyorsunuz. Üniversiteye yerleşme sistemimiz gibi değiştiremeyeceğimiz durumları eleştirmek ve değiştirmeye çalışmak için enerjimizi boş yere harcamak yerine sistemin içinde en iyiyi nasıl başarabiliriz sorusuna odaklanmak sanki en mantıklı seçenek olarak görünüyor.
Evet Sevgili Gençler, puanınız elinizde, hangi alandan girmişseniz, seçeceğiniz alanlar da belli. Hepinizin bildiği gibi artık yapay zekâ kaynaklı meslekler yükselişte, ileride hangi meslek gruplarının yok olma tehlikesi içinde olduğunu veya değişen dünya ile ihtiyaç duyulacak yeni mesleki alanları düşünmek mutlaka size meslek seçimi ile ilgili ilham verecektir. Öncelikle yapacağınız tercihin, seçeceğiniz üniversitelerin sizi kariyer hayallerinize, 10 yıl sonra olmak istediğiniz yere götürüp götürmeyeceğinden emin olmaya çalışın. Bunun için devlet veya vakıf üniversiteleri fark etmez, üniversiteleri tanımaya çalışın, ziyaret edin, mezunlarından sektöre katkı sağlayanları araştırın hatta tanışmaya çalışın. Hangi yurt içi ve yurt dışı bağlantıları, iş birliklerini ve projeleri bünyesinde barındırıyor, öğrencileri hızla gelişen ve değişen iş dünyasındaki yeniliklere ne kadar hazırlıyor? Ve yabancı dil, staj imkanları, çift yan dal gibi imkanların olup olmadığını da araştıracağınız konular listesine ekleyin.
Spesifik olarak seçtiğiniz dalı gerçekten benimseyip benimsemediğinizi de kendinize sormak önemli diye düşünüyorum. Sayısaldan girip mühendislik eğitimi almak istediğinizi düşünelim, arzu ettiğiniz mühendislik alanına puanınız yetmiyorsa açıkta kalmamak için ilginizi çekmeyen bir mühendislik alanı seçmek ilerde yaptığınız işle ilgili memnun olmama olasılığınızı güçlendirir. O nedenle ileride gerçekten bu alanı severek yapabilir miyim? sorusunu kendinize sorun. Şunu unutmayın ki seçtiğiniz alanın üzerine neler ekleyebileceğiniz, hangi yan alanlarla besleyeceğiniz ileride nasıl bir pozisyonla çalışacağınızı ve hatta bu pozisyondaki üretkenliğinizi belirliyor.
Tercih öncesi bu araştırma ve kendinizi sorgulama döneminde önemli olan bir başka nokta da mentorluk ve koçluk desteği almaktır. Okulda veya devam ettiğiniz bir sınava hazırlık merkezinde sizi tanıyan ve sizin de güven duyduğunuz öğretmenleriniz, psikolojik danışmanlarınız ve ebeveynlerinizle kaygılarınızı, düşüncelerinizi ve isteklerinizi paylaşın ve fikirlerini alın. Onların mentorluk destekleri sizin ikileme düştüğünüz konularda farklı bir bakış açısına sahip olmanıza yardımcı olması açısından önemli olabilir. Mentorluk kadar koçluk desteği de sizin kendinizi duymanız ve o ana kadar gözden kaçırmış olduğunuz bir noktayı fark etmenizi sağlama açısından değerlidir. Konusunda yetkin bir koç ile yapacağınız koçluk görüşmeleri bazen görünür olmayanı görünür kılar ve bakış açınızın değişmesini sağlar. Tüm bu destekler sizin karar verme sürecinizi kolaylaştırmaya hizmet eder ancak şunu da unutmayın ki en doğru karar öğrendikleriniz, duyduklarınız ve hissettikleriniz ışığında sizin vereceğiniz karardır.
Tercih süreçleri titizlikle araştırma yaptığınız, hayallerinizi, tutkularınızı her zamankinden daha çok düşündüğünüz zaman dilimleridir. Bu dönemde yapılması gereken çok şey varken yapılmaması gereken tek bir şey vardır o da açıkta kalmamak için herhangi bir bölüme girmeyi göze alarak tercihte bulunmak. Onun yerine bir sonraki sene için kendinize bir çalışma planı oluşturarak ve motivasyon seviyenizi yüksek tutarak sınavlara hazırlanabilir ve gerçekten seveceğiniz bir mesleğe sahip olma adına akıllıca adımlar atabilirsiniz.
Gönlünüzden geçen mesleklere ve kariyer hayallerinize kavuşmanız dileklerimle,
Nazan Fettahoğlu
